องค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน (องค์การมหาชน) ร่วมกับ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง จัดกิจกรรม “Urban Design Lab: เมืองที่ออกแบบได้” ภายใต้โครงการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์และวัฒนธรรม ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 โดยมีเป้าหมายในการเปิดพื้นที่การเรียนรู้ด้านการออกแบบเมืองเชิงทดลอง เพื่อเชื่อมโยงเยาวชน ชุมชน และนักออกแบบให้ร่วมกันจินตนาการและสร้างสรรค์เมืองที่อยากเห็นในอนาคต
กิจกรรมจัดขึ้นในวันพุธที่ 27 สิงหาคม 2568 เวลา 13.30–17.30 น. ณ ห้อง Studio 2 อาคารสถาบันศิลปวัฒนธรรมและอารยธรรมลุ่มน้ำโขง มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย
ภายในกิจกรรม เริ่มต้นด้วยการละลายพฤติกรรมเพื่อสร้างบรรยากาศการมีส่วนร่วม จากนั้นเข้าสู่กิจกรรมเชิงปฏิบัติการ “เมืองในฝันบนกระดาษ” ที่เปิดเวทีให้ผู้เข้าร่วมได้ถ่ายทอดภาพเมืองในอุดมคติของตนเอง ผ่านการออกแบบเชิงสร้างสรรค์ ก่อนต่อยอดสู่ “Urban Prototype Lab” ซึ่งเป็นการทดลองพัฒนาแบบจำลองแนวคิดเมืองต้นแบบในระดับชุมชนและเมือง
กิจกรรม - Urban Design Thinking Toolkit
- สร้างคำถามกระตุ้นความคิด สำหรับการออกแบบ “เมืองที่อยากอยู่”ใช้เพื่อ: การระดมสมอง / การออกแบบพื้นที่ / การสะท้อนไอเดียกลุ่ม ใน 6หมวดความคิดดังนี้
หมวดที่ 1: เมืองในใจฉัน
- ถ้าฉันมี “เมืองของตัวเอง” หนึ่งเมือง เมืองนั้นจะมีอะไรอยู่บ้าง?
- ฉันรู้สึกปลอดภัยและมีความสุขที่สุดตรงไหนในเมือง?
- เมืองแบบไหนที่ฉัน “ไม่อยากอยู่”? เพราะอะไร?
หมวดที่ 2: พื้นที่สาธารณะคืออะไร?
- ฉันใช้พื้นที่สาธารณะในชีวิตประจำวันตรงไหนบ้าง?
- ทำไมพื้นที่สาธารณะบางแห่งจึงมี “ชีวิต” และบางแห่งจึงร้าง?
- ถ้าพื้นที่สาธารณะหนึ่งแห่งเป็น “เพื่อน” มันจะมีบุคลิกอย่างไร?
หมวดที่ 3: คนหลากหลายในเมือง
- คนกลุ่มใดที่มักถูกมองข้ามเวลาออกแบบเมือง? แล้วเราจะทำให้เขารู้สึกมีที่อยู่ได้อย่างไร?
- ถ้าเด็ก คนแก่ คนพิการ และ LGBTQ+ ใช้พื้นที่ร่วมกัน จะต้องคำนึงถึงอะไร?
- เมืองที่ “เป็นมิตร” ต้องมีอะไรอยู่ในนั้น?
หมวดที่ 4: เมืองกับธรรมชาติ
- เมืองแบบไหนที่ไม่ขัดแย้งกับธรรมชาติ?
- เราจะทำให้ “ธรรมชาติกลับมาอยู่ในเมือง” ได้อย่างไร?
- ถ้าต้นไม้เดินได้ มันจะอยากอยู่ตรงไหนของเมือง?
หมวดที่ 5: ออกแบบเพื่อความเปลี่ยนแปลง
- พื้นที่นี้จะเปลี่ยนชีวิตคนอย่างไร?
- ถ้ามีคนมาเยือนพื้นที่นี้ เขาควรรู้สึกอะไร?
- จะออกแบบพื้นที่นี้ให้เป็นมากกว่า “ของตกแต่งเมือง” อย่างไร?
หมวดที่ 6: การเล่าเรื่องพื้นที่
- ถ้าพื้นที่นี้พูดได้ มันจะพูดว่าอะไร?
- จะเล่าเรื่องพื้นที่นี้ผ่านอะไรได้บ้าง? (เสียง สี วัสดุ คน สัญลักษณ์)
- ถ้ามี 1 ประโยคที่อยากให้คนจำเกี่ยวกับพื้นที่นี้ จะเป็นว่าอะไร?
ช่วงท้าย ผู้เข้าร่วมได้นำเสนอผลงาน พร้อมสะท้อนความคิดและมุมมองต่อการออกแบบเมือง โดยได้รับคำแนะนำจากทีมวิทยากรผู้ทรงคุณวุฒิ นำโดย รศ.ดร.พลวัฒ ประพัฒน์ทอง และ ผศ.ดร.สุวิชา พัฒนาไพรวัลย์ พร้อมด้วยผู้ช่วยวิทยากร ปัตพงษ์ เวฬุวนารักษ์ โดยผลงานที่ผู้เข้าร่วมกิจกรรมนำเสนอเมืองที่น่าสนใจเช่นเมืองแห่งพื้นที่สาธารณะ เมืองแห่งสุขภาพกายและจิต เมืองแห่งกิจกรรม และเมืองแห่งความยั่งยืน
กิจกรรม “Urban Design Lab” ไม่เพียงเป็นการสร้างสรรค์ต้นแบบเมืองเชิงทดลอง แต่ยังเป็นการจุดประกายการเรียนรู้ให้กับเยาวชนและชุมชนเชียงราย ในการมองเห็นบทบาทของการออกแบบเมืองต่ออนาคต และเสริมพลังให้เชียงรายก้าวสู่การเป็นเมืองสร้างสรรค์ด้านการออกแบบ (Chiang Rai Creative City of Design) อย่างมั่นคง
